ศึกษาดูงานโรงงานประกอบรถไฟ ณ สหพันธ์รัฐมาเลเซีย

ในระหว่างวันที่ 7-10 สิงหาคม 2559 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.รัฐภุมิ ปริชาตปรีชา จาก NURRI ร่วมทริปกับสมาคมวิศวกรรมระบบขนส่งทางรางไทย เยี่ยมชมหน่วยงานและโรงงานผลิตรถไฟของประเทศมาเลเซีย พอสรุปได้ว่าที่ มาเลเซียมีการพัฒนาได้เร็วเพราะผู้บริหารประเทศได้สร้าง Mindset ให้คนในชาติ แบบเดียวกับประเทศเกาหลีใต้ อาจต่างกันเพียงรายละเอียดปลีกย่อย กล่าวคือ "ต้องหลุดพ้นจากประเทศกำลังพัฒนาไปเป็นประเทศพัฒนาแล้วด้วยอุตสาหกรรมเทคโนโลยีชั้นสูงที่เป็นของตัวเอง" ภายใต้ Mindset ดังกล่าว นำมาซึ่งวิสัยทัศน์และยุทธศาสตร์ระยะยาวของประเทศ เพื่อการผลักดันแผนและการติดตามประเมินผลอย่างมีประสิทธิภาพจึงได้สร้างหน่วยงานสำคัญขึ้นมาสองหน่วยงานคือ 1) Might (Malaysian Industrial-Government Group for High Technology) อยู่ภายใต้สำนักนายกฯทำหน้าที่วางแผนและกำหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาอุตสาหกรรมที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูงฃองประเทศทั้งหมด และ 2) TDA (Technology Depository Agency) เป็นหน่วยงานที่ทำหน้าที่ดูแลเรื่องการ transfer technology ของมาเลเซีย โดยทั้งหมดมีการกำหนดแนวทางการดำเนินงานในรูปแบบการซื้อขายแบบต่างตอบแทนเพื่อประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศ (Offset Program) ต่อมาภายหลังเปลี่ยนเป็น ICP (Industrial Collaboration Program) โดยมีการกำหนดไว้ในสัญญาซื้อขายที่ใช้งบประมาณประเทศในการซื้อผลิตภัณฑ์ที่เป็นเทคโนโลยีเป้าหมายของมาเลเซีย เช่น ระบบราง อากาศยานและ เทคโนโลยีอวกาศ เป็นต้น โดยระบุเป็นข้อกำหนดในการทำสัญญาจัดซื้อ โดยคิดคะแนนถ่วงน้ำหนักให้กับการถ่ายทอดเทคโนโลยีในหลายรูปแบบ โดยราคาเป็นเพียงองค์ประกอบหนึ่งเท่านั้น ภายใต้ ICP program นี่เอง ทำให้เกิดการตั้งโรงงานรถไฟจากจีน (CRRC) และจากเยอรมัน (Siemens ภายใต้การร่วมทุนกับบริษัทในมาเลเซีย) ไม่รวมถึงโรงงานผลิตรถไฟโมโนเรลที่ SCOMI เป็นเจ้าของนวัตกรรมทำเอง 100% และปัจจุบันกำลังพัฒนาเทคโนโลยีรถไฟประเภทอื่นๆ ไม่เพียงเท่านั้นมาเลเซียยังตั้ง Malaysian Railway Academy ที่ตั้งเป้าจะเป็นเบอร์ 1 ด้านงานวิจัยและพัฒนาบุคลากรในอาเซียนภายใน ปี 2018 นี้ คำถามคือ หาก Mindset ของคนไทยมีเพียง "ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว" เราคงไปไม่ถึงไหนไม่ว่าจะอีกกี่สิบปี จากบทเรียนของสองประเทศที่หลุดพ้นไปเป็นประเทศพัฒนาแล้วอย่างเกาหลีใต้และที่กำลังจะตามไปอย่างมาเลเซีย สรุปได้ว่าพลังของกระบวนความคิดและทัศนคติ (Mindset) ของคนในชาติเป็นเรื่องสำคัญที่จะทำให้เราหลุดพ้นจากกับดักทั้งหลายได้อย่างแท้จริง